Maitane Álvarez Guerras EHUko industria elektronikako ingeniaritza teknikoko tituluduna da, eta CIFP Mendizabala LHII bisitatu du, Albots proiektuaren esparruan. Ekimen horrek Vital Fundazioaren laguntza ekonomikoa du, eta emakumearen presentzia sustatzea du helburu eremu teknikoetan.
Bisita hori aprobetxatuz, berarekin hitz egin nahi izan dugu, haren ibilbidea eta hainbat gairi buruz duen iritzia ezagutzeko, hala nola automatizazioari edo adimen artifizialari buruz.
Emakume gisa duen esperientzia teknikoa
Maitaneren familia industria-eremuari lotuta egon da, eta beti erakarri du ordenagailu baten aurrean egoteak, dena ukitzeak, hondatutako guztia ireki eta konpontzeak. Gustuko zuena ikasi du, eta beti izan du familiaren babesa. Unibertsitatean nabarmendu du ikaskide onak izan dituela, baina ikasgeletan emakumeen ratioa gizonena baino txikiagoa zela.
Hala ere, nahiz eta karrera teknikoetan emakume gutxi egon, emakumeak industrian sartzean bilakaera positiboa izan dela adierazi du: unibertsitatetik ateratzen diren emakumeen kopuruari erreparatu behar zaio, bulego teknikoetan eta industrian daudenen kopuruari; gero eta emakume gehiagok dute karrera teknikoetan titulazioa, eta arlo horretan lan egiten dute azkenean. Gainera, gaur egun, amatasun- eta aitatasun-baimenak orekatuta daude, eta enpresaburuari bere behar teknikoak beteko dituen teknikari bat bilatzeko aukera ematen dio; enpresaburuak badaki seme-alabak zaintzeko lanaldi-murrizketa eskatuko duena dela bikotetik soldata txikiena duen pertsona.
Ingeniaritza amaitu bezain laster, Maitane berehala sartu zen lan munduan. Eta ez zaio lanik falta izan, beti ikaskideekin lan eginez, genero maskulino nagusia izanik. Hala ere, lan-harremanak beti izan dira onak eta errespetuzkoak:
Zorte handia izan dut, beti berdin tratatu naute. Errespetuz eta maitasunez tratatu naute beti, beste lagun bat bezala. Izan ere, mantentze-lanetan ari nintzenean, makina konpondu behar zuen pertsona nintzenez, errespetu handiagoa ematen zidaten, makina konpontzen laguntzen nielako. Aitortzen dut zorte handia izan dudala, hori ez baita horrela leku guztietan; jokabide sexistarik onartzen ez duten enpresetan lan egin dut
Horregatik, bere esperientzia pertsonala emakume askoren esperientziarekin bat ez datorrela jakinda, mezu argi bat du bere egungo eta etorkizuneko lankideentzat:
Ez zaitzatela inork zapaldu. Esperientzia gehiago edukitzeak ez du esan nahi zuzen jokatu behar denik. Oker egon gaitezke.
Esperientzia profesionala
Maitanek 2010. urtean hasi zuen bere ibilbide profesionala Deimos enpresan, Elecnor taldeko kidea, PLCei eta SCADAei buruzko zereginak garatuz. Ondoren, 11 urtez, bere gaitasuna eta ezagutzak eman zituen Michelinen, lehenik mantentze-teknikari automatista gisa eta gero automatismoen teknikari proiektista gisa. Gaur egun, automobilgintzako lehen Smart Factory proiektua garatzen eta ezartzen laguntzen du; Gestamp Automotive proiektua da, eta Arabako Subillabide industrialdean eraikitzen ari da.
Automatizazioaren erronkak
Automatizazioaren etorkizuna argi dago Maitanerentzat; enpresak saiatzen ari dira ditugun energia-mugetara egokitzen eta ekoizpen handiagoa izaten eskulan gutxiagorekin, eta horrek esan nahi du langileek kualifikatuago egon behar dutela. Asiako ekoizpen-sistemak gure ekoizpen-eredua kopiatzen du, eta robotikan, automatismoetan eta abarretan espezializatutako eskua behar dugu. Txinan ekoiztetik tokiko, tokiko edo tokiko ekoizpenera igaro gara, karbono-aztarna txikiagoa sortzeko eta materialaren hornidurarekin arazo gutxiago izateko, eta abar.
Era berean, robotikaren hurrengo urratsak ergonomiara, pisuak mugitzera, karga astunak, exoeskeletoak eta abar bideratuta daude.
Subillabideko Gestamp Automotive lantegia zeluletan oinarrituta dago, AGVak (robota edo gidatze automatikoko ibilgailua) garraiatzen dizkieten piezak mihiztatzen dituzten robotekin lan egiteko uharteak. Langileak izkina batean daude, osagaiak AGVetan kargatzen. AGVen ibilbideak zerbitzari batek ematen ditu, eta hark produkzioa kudeatzen duen software baten aginduak jasotzen ditu. Software horrek AGV bakoitzaren estatusa (antolamendua) egiaztatzen du, eta, horren arabera, zerbitzari bati agintzen dio zer egin behar duen AGVk fabrikaziorako. Zerbitzariak zerrenda bat sortzen du, eta hori da Eusko Jaurlaritzak jarraitu behar duen bidea. Bide horiek nodo logikoak dira, eta AGVek nodo logiko jakin batetik bestera joateko agindua jasotzen dute. Bide horiek dinamikoak dira, eta beharren arabera alda daitezke.
Robotika eta ikusmen artifiziala
Gestampen lantegian robotikak eta ikusmen artifizialak garrantzi handia dute.
Pieza bat fabrikatzeko prozesua hastean, behar dituzten piezen argazkiak ateratzen dira, zelula bakoitzean kokatutako kamera baten bidez, zer pieza dauden eta zein har daitezkeen egiaztatzeko. Robot bat pieza horien bila doa eta zelularen barruan kokatzen ditu, inPickerrak ematen dion informazioaren arabera. Horrela, pieza uzteko ibilbidea prestatzen da, beti modu berean utziz. Sistemak malguak izatea bilatzen da; zelulek pieza mota desberdinak fabrikatu ditzakete. Zelula bat ere arduratzen da piezak ikuskatzeaz, ikusmen artifizialaren bidez. Langileak piezak bakarrik kargatu eta deskargatuko ditu. Eta dagoeneko planteatzen ari da deskarga automatizatzea.
Gero eta enpresa gehiagok egiten dituzte probak eta simulazioak jauzia egin aurretik, proiektu berrien fidagarritasuna egiaztatzeko. Maitanek argitu du Subillabideko lantegian zelula baten biki digital bat garatu dela; hau da, lantegiko zelula bat ingurune birtual batera eraman da zelula osoaren fabrikazio-pieza berrien simulazioak egiteko, ez soilik robotaren zatiarena, baizik eta automatizazioa kontuan hartuta. PLCaren eta robotaren arteko datu-trukea handia da, eta, gainera, 5 robot daude. PLCen eta roboten arteko komunikazio guztiak profinet bidez egiten dira, eta robota PLCaren esklabo bat da, beste edozein esklabo bezala.
Robotikako fabrikatzaileen negozio-estrategia
Roboten fabrikatzaileei dagokienez, marka bakoitzak bere programazio-lengoaiaren alde borrokatzen jarraituko duela uste du Maitanek. ABBk (robotikaren eta munduko makinen automatizazioaren hornitzaile nagusietako bat), adibidez, programazio-modulu espezifikoak ditu, eta erabiltzaileek ezin dituzte modulu horiek manipulatu, are gehiago, ezin dituzte ikusi ahal izateko ere. Hala ere, Kukak, funtzionaltasun bererako, modulu hori irekian eskaintzen du, programatzaileek horietan sartzeko aukera izan dezaten eta, huts eginez gero, aldatzeko aukera izan dezaten eta espero duten erantzuna lor ez dezaten. Hortik ondoriozta daiteke ABB ez litzatekeela beste programazio-lengoaietara egokituko, eta horrek hainbat roboten elkarreragingarritasuna eta horiek enpresetan integratzea erraztuko lukeela.
Robotika eta Adimen Artifiziala
Maitanek AAekin lan egiteko aukerarik izan ez duen arren, ez du uste ordezka gaitzaketenik; beti egon beharko du norbaitek AAk sortutako kodea egokia dela egiaztatu ahal izateko. Langile batek beti jakin beharko du zer gertatzen ari den makinarekin. Gainera, makinen segurtasun-sistemak arautzen dituzten dekretuak daude, eta ikusi beharko litzateke nola konpontzen dituzten segurtasun-sistema horiek.